Jak zaangażować uczniów w prowadzone zajęcia? To pytanie zadaje sobie niejeden pedagog, zwłaszcza uczący w starszych klasach szkoły podstawowej i ponadpodstawowej. Nastolatkowie zaznajomieni z najnowszymi osiągnięciami techniki, ze smartfonami przyrośniętymi do dłoni to chyba najtrudniejsza do animacji grupa. Tutaj z pomocą przychodzą nowoczesne metody edukacyjne - gamifikacja i grywalizacja.

Gamifikacja - o co tu chodzi?

Gamifikacja, znana również jako grywalizacja, to nic innego jak wykorzystywanie w trakcie zajęć elementów gier takich jak wyzwania, rywalizacja, nagradzanie. Dzięki zastosowaniu takiego podejścia łatwo przekształcić zwyczajną lekcję w interaktywne doświadczenie edukacyjne, podnoszące poziom zaangażowania uczniów, ich motywację czy efektywność uczenia się.

EkoEksperymentarium dla młodych jako przykład gamifikacji w edukacji

EkoEksperymentarium dla młodych to kompleksowy program do edukacji ekologicznej w ramach różnych przedmiotów skierowany do uczniów w wieku 12-18 lat. Głównym jego elementem są scrollowane lekcje wypełnione video, memami, komiksami, a przede wszystkim interaktywnymi zadaniami do rozwiązania oraz elementami do samodzielnego odkrycia. Mamy tu do czynienia nie tylko z angażującą formą edukacyjną z elementami gier i gamifikacji, ale również z możliwością indywidualizacji procesu nauczania. Młodzież może pracować we własnym tempie, dostosowując naukę do swoich potrzeb. Zróżnicowanie wyzwań i elementów, które można odsłonić czy poruszyć poprawia również skuteczność przyswajania informacji.

Konkursy - angażujące wyzwanie

Konkursy edukacyjne są szczególnym przykładem gamifikacji, gdzie duży nacisk wywiera się na elementy takie jak wyzwanie i nagroda. Formuła konkursowa otwiera ogrom możliwości - żeby wykonać zadanie uczniowie muszą bardzo często samodzielnie poszerzyć swoją wiedzę lub wykazać się umiejętnością logicznego myślenia. Grywalizacja może mieć charakter grupowy, gdzie uczestnicy rozwijają kompetencje społeczne ćwicząc pracę w zespole i swoje osobiste zdolności interpersonalne. Wyzwania konkursowe nie musza się ograniczać do tworzenia plakatów, ich kluczowym elementem mogą (a nawet powinny) być kreatywne działania, które zmuszają do krytycznego myślenia i wykorzystania szerokiej palety kompetencji, tak jak w konkursie Zielone Laboratorium Holcim.

O czym pamiętać wprowadzając gamifikację do zajęć?

Niezależnie od tego, czy zdecydujecie się na realizację quizu, scrollowanych lekcji czy udział w konkursie, warto zwrócić uwagę na ważny aspekt planowanych działań: zadbanie o to, by wygrana była w zasięgu każdego ucznia: celem gamifikacji nie jest wyłonienie najlepszej jednostki, ale osiągnięcie założonego pułapu przez każdego uczestnika. Równie ważna jest też jasno określona nagroda, klarowne zasady i ciągłe stawianie przed uczniami nowych wyzwań.

Podsumowując

Grywalizacja to ciekawa metoda edukacyjna, która może urozmaicić zajęcia, a także wesprzeć realizację niektórych kierunków polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2024/2025, takich jak kształcenie umiejętności analitycznego myślenia czy kompetencje cyfrowe, jeśli zdecydujecie się na narzędzia TIK.